भीमराज अधिकारी
पथरी शनिश्चरे, मोरङ
लकडाउनले विश्वको अर्थतन्त्रमा ठुलो असर पारेको छ । यसको असर नेपालमा पनि परेको छ । कोरोना भाइरस (कोभिड १९) का कारण विश्व मानव जगतमा ठुलो असर परेको छ । नेपालमा भने हाल सम्म कोरोनाका कारण कसैको पनि मृत्यु भएको भनेर पुष्टी हुन सकेको छैन् । सरकारले घोषणा गरेको लकडाउनको पहिलो चरण आजबाट सकिनेवाला थियो तर सरकाले त्यस अगावै चैत्र २५ सम्म लकडाउन लम्ब्याउने निर्णय ग¥यो ।
नेपाली समाज र राजनीति यस्तो छ की कुनै पनि समस्या आउदैछ भन्ने सुइँको पाउनु हुन्न राहत कता कता बाँढ्ने भनेर मस्तिष्क म्यापिङ सुरु भइहाल्छ । कुनै न कुनै बाहनामा वर्षमा २, ३ चोटी त राहत बाँढ्नै पर्ने बानी परेका कार्यकर्तालाई भने यो लकडाउनले ठुलो फाइदा पु¥याएको छ । लकडाउन भएको ३ दिन पनि नपुग्दै सामाजिक संजालमा राहत चाहियो भनेर एकथरी कोकोहोलो मच्चाउछन् र तिनैको सपोर्टमा अर्काथरीले राहतको ढोल पिट्छन् । ‘‘म कुटे जस्तो गर्छु तँ रोए जस्तो गर’’ भन्ने नेपाली उखान यहाँ मज्जाले मेल खान्छ । नपत्याए हिजोआज कार्यकर्ताहरुको चटक हेर्नु ।
यहाँ पाट्रि तोक्नु आवश्यक छदैँ छैन्, किन तोक्नु पाट्रि सबैका आ–आफ्नै आस्था हुन्छन् र पाउनु पनि पर्छ संविधानले तोकेको छ, यो जनताको नैसर्गिक अधिकार हो । सरकार पक्षका संघठनहरु बढि सक्रिय छन् यतिवेला । सरकार पक्षलाई सहजपनि छ । आफ्नै हात जग्गनाथ बेला यहि हो । मौकामा सबैले छक्का हान्ने हो, छक्का नभए पनि चौका सम्म त हान्नै पर्छ । प्रतिपक्ष फेरी मौका हेरेर बसेको छ, कस्ले राहत बाँढ्छ र बिरोध गरुँ भनेर । सके आफुँले गर्नु नसके अरुको किन बिरोध गर्नु ? बरु त्यतै भएपनि सरिक भएर यसो बाँढेजसो गरेर फोटो खिचाए त संजालमा राम्रै चर्चा भइहाल्थ्यो त । अखिर पाउनुपर्ने त्यही चर्चा न हो ।
साच्चैँ भन्ने हो भने चाहिने भन्दा बढि भएको हो राहत । नेपाली समाज त्यती पनि गरिब छैन् जस्ले हप्ता दिनका लागि खाने सामान जोहो गरेको नहोस । फेरी नेपाली समाज त्यस्तो पनि छैन् की छिमेकमा सरसापट, अइचौँ पइँचो नै नचलोस । भलै होला बजार क्षेत्रमा त्यो अलिक समस्या होला तर पसलहरुले महिनौँ सम्म उधारो दिने चलन हामिले देखेकै हो । अनि किन समस्या भन्दा अगाडी कार्यकर्ता पुग्नुपर्ने ? समस्या हुँदा सबैले सहयोग गर्नै पर्छ । गरेका पनि हुन र अब पनि गर्छन् तर सस्तो लोकप्रियताका लागि समस्या भन्दा अगाडी कार्यकर्ता पुग्नु राम्रो राजनैतिक संस्कार हैन् । अझै समय बाँकी छ, सबैले सम्यमता अपनाउ, सबैले सकेको सहयोग गर्नुपर्छ तर समय आएपछि ।
गाउँ गाउँमा समस्या हुन्छ भनेर त स्थानीय तहको निर्वाचन गरेको हो । हैनभने टोलै पिच्छेका नेता के खान चाहियो ? यो समय भनेको नगरले सबै वडाका वडा अध्यक्षको नेतृत्वमा वडामा के अभाव छ ? कुन समान कुन पसलले उपलब्ध गराउन सक्छ ? को कहाँबाट आएका छन् ? वडाका जनतामा के के समस्या देखिदै छ ? बिरामी भए कस्ले कहाँ उपचार गर्ने गराउने ? लगाएतका सम्पूर्ण कुराको जानकारी राख्न लगाउनु पर्दछ । समस्या हुन्छ सहयोग आवश्यक पर्छ, जनताले कर तिरेका छन् त्यसको सदुपयोग पनि गर्नु पर्छ । नगरको विकास बजेटलाई संसोधन गरेर भएपनि राहतको प्याकेज घोषणा गर्नुपर्छ । नगरको एउटा सहयोग कोष स्थापना गरेर सबैले सोही ठाउँमा जम्मा गर्ने र एकद्वार प्रणालीबाट खर्च गरिनु पर्दछ । हरेक वडामा आवश्यकताका आधारमा वितरणको जिम्मा वडा स्वंयमलाई दिनु पर्दछ ।
अहिलेको समय भनेको मास्क बाँडेर ल अब मास्क लगाएर बाहिर निस्के हुन्छ भन्ने सन्देश दिनु कतिपनि उपयुक्त हुदैन् । आफु सुरक्षित बनेर वडाले घरघरमा पुगेर साबुन बाडौँ, अनिवार्य हात धुने र घर बाहिर ननिस्कने भनेर सम्झाउने बुझाउने गरौँ, त्यसको अनुगमन नगरले गरोस, वडावासीलाई कुनै सामान खरिद गर्नुपरे कहाँ खरिद गर्ने भनेर वडाले त्यस्ता पसलको किटान गरोस, हरेक कुराको तथ्याङ्क वडा अध्यक्षसंग पाउन सकियोस, वडाबासीको सहयोगका लागि एउटा एउटा फोन नम्बरहरु सार्वजनिक गरि भनेको समयमा आवश्यक सहयोग गर्न सकियोस यति भएको खण्डमा कोरोनाले हाम्रो ज्यान छुन सक्दैन् । नभए भए नभएका नाटक देखाएर यतिथान मास्क, यति खाद्यान्न बाँढियो भनेर ३ फिट उफ्रिएर सामाजिक संजाल नतताए हुन्छ । यो महामारीमा पनि भोटको लोभ गरेर गाउँ गाउँ ननिस्के हुन्छ । यो समयमा वडाले अभिलम्भ सूचना निकालेर कुनैपनि प्रकारका राहत वडाको कोषमा जम्मा गरेर एकद्वार प्रणाली लागु गरिएको जानकारी गराउनु पर्दछ । नगरको वडाको निर्णय नमान्नेलाई आवश्यक कार्वाहीको दायरामा ल्याउनु पर्दछ । अन्यथा जनप्रतिनिधि भएपनि जुनसुकै पाट्रिका भएपनि सास्तो लोकप्रियता कमाउनु बाहेक अरु केही हुदैन् ।
कोरोनाको महामारीबाट आफु पनि बचौँ र अरुलाई पनि बचाउँ
बरु गुन्द्रुक खोले खाऔँ घर बाहिर नजाऔँ
