राजेन्द्र महतो, सिरहा
सडक विस्तार गर्दा नेपालका प्रचलित कानूनले कानून बमोजिम जग्गा प्राप्त गर्नु पर्ने प्रावधान रहेको छ । सडक विस्तार गर्दा लिन खोजिएको कुन-कुन कित्ता नम्बरबाट के कति क्षेत्रफल जग्गा, पर्खाल, घर, टहरा वा स्थायी संरचना प्राप्त गर्ने हो ? नाप नक्शा गरी सम्पूर्ण विवरण खुलाई राजपत्रमा सूचना प्रकाशित गर्नु पर्ने र सो नगरी पत्रिकामा प्रकाशित सूचनाको आधारमा घरघरमा चिन्ह लगाएपछी मात्र जग्गा अतिक्रमण गर्ने प्रावधान रहेको छ ।
तर सिरहाको मिर्चैया नगरपालिका-९ साबिक फुलबरिया गा.बि. स वडा नं-२ का रेवी महतो आफ्नो निजी जग्गा अतिक्रमण गरेर सडक विस्तार गरिएपछि न्यायका लागि प्रशासन र अदालत गुहार गरिरहेका छन् । एक तर्फ सडकको लागि ऐलानी जग्गा हुँदाहुँदै पनि उनको निजी जग्गा अतिक्रमण गरेको छ ।
मिर्चैया नगरपालिकाको घुर्मीमा पर्ने पूर्व-पश्चिममा राजमार्ग देखि उत्तर करिब ३ किलोमीटर कमल दह जाने मुख्य सडकमा महतोको बल पुर्वक जग्गा मिचेर सडक बनाइएको छ । मिर्चैया नगरपालिकाको ६० लाख लागतको नगर स्तरीय बजेटबाट उक्त सडक कालोपत्र भइरहेको छ ।
यसरी भएको थियो जग्गा अतिक्रमण
जग्गा धनी रेवी महतोको नाममा रहेको सिरहा गा.बि.स फुलबरिया वार्ड नं. २ (क) को कि.नं. ३२७९ को ०-४-२ ऐ. ऐ.कि.नं. ३२८७ को ०-२-४.७५ जग्गामा मिति २०७९।८।१६ गते विहान ११ बजेको समयमा शंकर कनट्रक्सन प्रा.लि. मिर्चैयाबाट २ जना कर्मचारी उपरोक्त उल्लेखित जग्गामा आई जग्गा धनी महतोलाई “तपाईको जग्गा हो ? हो भन्ने यो जग्गामा भएको धानवाली अविलम्ब हटाई हाल्नु यो जग्गाहरुवाट नयाँ निर्माणको वाटो बनाउँछु हटाउनु हुन्न भने हामीले जे.सि.बी. ल्याई धानवाली माटोले पुरि नयाँ निर्माणको सडक बाटो बनाउँछु” भनि ति कर्मचारीहरु फिर्ता भएका थिए ।
जग्गा धनी महतोले यसरी प्रशासन गुहारेको थियो । जग्गा धनी महतोले मिति २०७९।८।१८ गते वडा कार्यालयमा गई त्यहाँको वडा अध्यक्षसँग भेटेर नै भने- “जग्गा अगाडी सार्वजनिक सडक बाटो हुँदाहुँदै मेरो मंजुरी सहमति बिना बलजवरजस्ती भए पनि नयाँ निमार्णको सडक बाटो बनाउँछु भनि किन शंकर कनट्रक्सन प्रा.लि. मिर्चैयाको कर्मचारीहरुले भनि आउनु भएको हो” भन्दा त्यहाँको वडा अध्यक्षले उनलाई भने -“तपाईं मेरो पार्टीको मानिस होइन कर्मचारीहरुलाई जहाँ देखि सडक बाटो बनाउनु पर्छ बनाउँछ यसमा मैले केही गर्न सक्दिनँ ।” सोही कुरालाई लिएर जग्गा धनी महतो मिति २०७२।८।१८ गते मिर्चेया नगरपालिकाको कार्यालयमा गई नगर प्रमुख श्रवण कुमार यादवलाई सम्पूर्ण कुरा सुनाउँदा पनि यो वडा कार्यालयको काम हो भनी महतोलाई फर्काइ दिएका थिए ।
जग्गा धनी महतोले नगरपालिकामा केही कुराको टुंगो नलागेपछि मंसिर १९ गते ईलाका प्रहरी कार्यालय मिर्चैयामा जग्गाको बारेमा कार्यालय प्रमुखलाई सम्पूर्ण विवरण सुनाउँदा त्यहाँको कार्यालय प्रमुखका अनुसार जग्गा जमिनको विषयमा यहाँबाट केही गर्न नसकिने भएपछि त्यहाँबाट पनि महतोलाई रित्तो हात फर्किनु बाहेक कुनै सीप लागेन ।
सोही मितिमा जिल्ला प्रहरी कार्यालय सिरहाका प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक अर्जुन प्रसाद तिमल्सिना लाई सुनाउँदा पनि महतोको कुरा उपर कुनै वास्ता नै भएन । उनलाई लागेको थियो अब यो कुराको कसैले केहि नगरे पनि प्रमुख जिल्ला अधिकारीले पक्कै पनि केही गर्नुहुन्छ भनी लागेको थियो सोहि अनुसार जग्गा धनी महतो मिति २०७९।८।१९ गते जिल्ला प्रशासन कार्यालयमा सिरहाका प्रमुख जिल्ला अधिकारीलाई समेत जानकारी गराइ सक्दा पनि केही टुंगो लागेको थिएन ।
उच्च अदालतसम्मको ढोकासम्म पुगे महतो जग्गा धनी महतोलाई वडा कार्यालय, नगरपालिका प्रहरी प्रशासनले नपत्याएपछि बाध्य भएर उच्च अदालत जनकपुर राजविराज इजलास पुगेका थिए । उनले मिर्चैया नगरपालिकाको कार्यालय, नगर प्रमुख (मेयर) श्रवण कुमार यादव, मिर्चैया नगरपालिका वार्ड नं. ९ को वडा कार्यालय, वडा अध्यक्ष दिनेश मण्डल, शंकर कन्ट्रक्सन प्रा.लि. मिर्चैया सिरहा शंकर कन्ट्रक्सन प्रा.लि. मिर्चैया सिरहा संचालक सरोज कुमार साह, ईलाका प्रहरी कार्यालय मिर्चैया, जिल्ला प्रहरी कार्यालय, सिरहा र जिल्ला जिल्ला प्रशासन कार्यालय सिरहालाई विपक्षी बनाएर निषेधाज्ञा मुद्दा दायर गरेको थियो । त्यसपछि उच्च अदालत जनकपुर राजविराज इजलासमा दायर गरेको मुद्दाको इजलास नं-२ का न्यायाधीश जगत बहादुर थापाको अन्तरीम आदेशले छलफलको लागि बोलाएको छ ।
न्यायाधीश जगत बहादुर थापाको इजलासले जारी गरेको निषेधाज्ञामा यसमा के कसो भएको हो ? निवेदकको निवेदन माग बमोजिम आदेश किन जारी हुनु नपर्ने हो ? निवेदन माग बमोजिमको आदेश जारी हुनु नपर्ने कुनै आधार, कारण र प्रमाण भए सबूद प्रमाण सहित म्याद सूचना पाएका मितिले बाटाका म्याद बाहेक १५ दिनभित्र विपक्षीहरू मिर्चैया नगरपालिकाको कार्यालय, नगर प्रमुख (मेयर) श्रवण कुमार यादव, मिर्चैया नगरपालिका वार्ड नं. ९ को वडा कार्यालय, वडा अध्यक्ष दिनेश मण्डल, शंकर कन्ट्रक्सन प्रा.लि. मिर्चैया सिरहा र शंकर कन्ट्रक्सन प्रा.लि. मिर्चैया सिरहाको संचालक सरोज कुमार साह आफैँ वा आफ्नो कानून बमोजिमको प्रतिनिधिमार्फत तथा विपक्षीहरू ईलाका प्रहरी कार्यालय मिर्चैया, जिल्ला प्रहरी कार्यालय, सिरहा र जिल्ला प्रशासन कार्यालय सिरहालाई उच्च सरकारी वकील कार्यालय, राजविराजमार्फत लिखितजवाफ पेश गर्नु भनी प्रस्तुत निवेदन र आदेशको प्रतिलिपि साथै राखी विपक्षीहरुका नाममा म्याद सूचना जारी गरी लिखित जवाफ परे वा गुजारे नियमानुसार पेश गर्नु भनेको छ । यता मिर्चैया नगरपालिकाका नगर प्रमुख श्रवण कुमार यादव भने छलफलमा नै आएनन ।