उदयपुर : भनिन्छ– ‘मिहिनेत गर्ने हो भने असम्भव केही छैन, परिश्रम गर्ने हो भने ढुंगामा पनि सुन फलाउन सकिन्छ।’
युृवाहरु भन्ने बितिकै हाम्रा समाजले बुझेको केही काम नगर्ने साथीभाईहरु सँग घुम्मफिर, रमाईलो गरेर दिन विताउने पैतृक सम्पतीका रमाउने जस्तो देखिन्छ । या त अन्त्यमा केही सीप नलागे पछि विस्तारै देशलाई गाली गर्दै विदेश पलायन हुने जस्तो देखिन्छ ।
तर उदयपुरका दुई जना युवाहरुको दैनिकी भने फरक छ। रमेश बुढाथोकी र बिमल कार्कीको दैनिकीे बिहान उज्यालो भए देखी बेलुका साँझ सम्म आफ्नो तरकारी खेतीमा बित्ने गरेको छ । उनीहरुले आफूलाई आत्मनिर्भर बनाउँदै केही अन्य साथीहरुलाई समेत कृषि र्फममा रोजगारी दिने उद्देश्य साथ नमुना कृषि फर्म दर्ता गरी व्यावसायिक तरकारी खेतीमा लागेको बताउछन।
तरकारी खेती संञ्चालक बिमल कार्की भन्छन, “७ विगाहा खेत लिजमा लिएर तरकारी खेती शुरु गरे लगतै सरकारले लकडाउन गर्याे, शुरुमा त हामी निकै आत्यौं कतैबाट पनि हौसला मिलेन बर्षको १ लाख भाडामा लिएको खेतकै पैसा तिर्न नसकिने पो हो कि जस्तो पनि ल्याग्यो तर रातदिन नभनि काम गर्दा सफल हुने रहेछौं ।,”
अहिले हामीले पहिलो चरणको तरकारी बेचि सक्न लाग्दा लगभग ३ (तीन) लाखको हाराहारीमा बेचेको अर्का कृषक रमेश बुढाथोकीले बताए। लकडाउनले गर्दा घर बाहिर निस्कन कठिन भएका मान्छेहरुले ५ केजि भन्दा माथी अडर गरेर हामी दुई जना मिलेर घरघरमा समेत पुर्याउने गरेको कृर्षक बुढाथोकीले बताए।
अहिले उनीहरुको तरकारी खेतीमा सिजनअनुसार मौसमी तथा बेमौसमी टमाटर, काउली, बन्दा, भिन्डी, भान्टा, खुर्सानी, बोडी, काक्रा,विभीन्न प्कारका सागँहरु लगायतकाको तरकारीहरु पाईन्छ ।
उनीहरुले अहिले कोही पनि कामदार नराखेको रातदिन आफै खटेको र अब चाँही कामदमर राख्ने तयारीका रहेको बताउछन । ‘घर परिवारलाई चाहिने अर्गानिक तरकारी यहीँ नै उत्पादन गरेर खान पाएको छौं, आफ्नो पौरखले उब्जाएको तरकारी घर परिवारले मिलेर खाँदा अर्कै आनन्द आउने गरेको छ’ कार्की भन्छन्।
विदेशमा रगत र पसिना बगाएर २० र ३० हजार कमाउनभन्दा स्वदेशमै व्यावसायिक कृषि कर्ममा लागेर आत्मनिर्भर हुन युवाहरूलाई सुझाव दिन्छन्।
आफू सँगैका सहयात्री साथीहरू कतिपय पैसा कमाउने बाटो नभेटी वैदेशिक रोजगारीका लागि विदेश पलायन भइरहँदा उनीहरु भने आफू कृषि व्यवसाय बाटनै प्रशस्त आम्दानी गरेर आफ्नो जिविकापार्जन गर्न सक्छु भन्ने आत्मविश्वास साथ तरकारी खेतीमा लागेको बताउँछन्।
उनीहरु बिद्यार्थी राजनीति सँगसँगै उत्पादनको क्षेत्रमा पनि सक्रिय हुने भन्दै व्यावसायिक कृषि पेसामा संलग्न छन्। सत्तारुढदल नेकपा निकट विद्यार्थी संगठन अनेरास्ववियूको कार्की जिल्ला संयोजक हुन भने, बुढाथोकी सोही संगठनका जिल्ला सदस्य रहेका छन । विद्यार्थी राजनीतिमा सँगै तरकारी खेतीमा लागेका उनीहरु अहिले जिल्लामा व्यावसायिक कृषकको रुपमा चिनिन थालेका छन्।
कार्कीले भने, ’पछिल्लो समय नेपालको राजनीति इमानदार पार्टीका कार्यकर्ताभन्दा पनि ठूल्ठूला व्यापारीहरूको कब्जामा रहेकोले सामान्य कार्यकर्ताले चुनावमा टिकेट पाए पनि चुनावमा उठ्न निकै कठिन छ।’ चुनाव महँगो भएको र पार्टीका नेता कार्यकर्ताहरू व्यापार, व्यवसायभन्दा पनि ठेक्कापट्टातिर लागेकोले भ्रष्टाचार मौलाउनुका साथै नियन्त्रण गर्न कठिन भएको उनले गुनासो गरे ।
एकपैसा अनुदान पाएको छैन र अनुदानका लागी तरकारी नगरेको बुढाथोकीले बताए । अहिलेसम्म अनुदान पाएका छैनन्। बुढाथोकी भन्छन्, ‘अहिलेसम्म एकपैसा अनुदान पाएको छैनौं।’ आफ्नो तरकारी फर्मबाट दैनिक तीन सय केजी सम्म तरकारी बिक्री हुने गरेको उनले बताए।
सुरुमा ३ जना मिलेर तरकारीखेती गरेको र पछि उक जना साथीलाई उसको घरपरिवारले कृषि पेसामा काम गर्न नदिए पछि अहिले २ जनाले मात्र गरेको कार्कीले बताए । सुरुमा कृर्षि पेसा गर्छु भन्दा साथीभाइहरूले जिस्क्याउने गरेको र घरमा पनि बुबा–आमालाई फकाउन निकै गाह्रो परेको उनले सुनाए।
स्वदेशमै केही गर्छु, भन्ने इच्छा शक्ति भए पैसा कमाउन विदेश जानु नपर्ने उनीहरु बताउँछन्।
