इटहरा : बादल गिरी पेशाले तरकारी व्यवसायी । २५ वर्षयता उनको दुबै खुट्टा छैन् । तर पनि उनी आफ्नो पेशाबाट टाढा भएनन् । तरकारी व्यापार गरेर नै उनले आफ्नो घर खर्चको धानीरहेका छन् ।
दक्षिणपूर्वी मोरङको रतुवामाई (४ कटघराका गिरी ६९ वर्ष लागे । उनले व्यापार गर्न थालेको ४५ वर्ष पुग्यो । दुबै खुट्टा गुमाए पछि पनि व्यापार थालेको २५ वर्ष भयो ।
२०५१ सालमा गिरीको दुबै खुट्टामा खटिरा निस्कियो । त्यही खटिरा बढ्दै जाँदा उनले दुबै खुट्टा गुमाउनु पर्यो । निको भइहाल्छ कि भनेर ३ वर्ष अस्पताल पनि धाए । उपचारमा ४ लाखभन्दा बढी खर्च गरे पनि उपचार सफल भएन् ।
गिरीले उपचार गर्दा ऋण काडेर अस्पतालमा पैसा बुझाएका थिए । जसोतसो गरेर उनले ऋण पनि तिरे । उनलाई कसैले एकपैसा पनि सहयोग गरेनन् ।
मधुमेहका रोगीसमेत रहेका बादलको दुख यत्तिकैमा पूर्णविराम लागेन् । बुढेसकालको सहारा एकमात्र लक्का जवान छोरा पनि उनले गुमाउनु पर्यो । बादल भन्छन् ( रोग पत्ता नलाग्दै छोरो बित्यो ।
१५ धुर जति जमिनमा घामपानी छल्ने सानो टहरामा बस्दै आएका छन् बादल दम्पती । बादलसँग उनको रोगी श्रीमती पनि छिन् । तरकारी व्यापारबाट श्रीमतीको औषधि उपचार खर्च मात्र होइन । उनले बिहान बेलुकाको खाना । दैनिक उपभोग्य वस्तुको जोहो पनि गर्दै आइरहेका छन् ।
दुबै खुट्टा सध्य हुँदासम्म उनी साइकलमा तरकारी ओसारपसार गर्थें । अहिले ह्वील चियरको प्रयोग गर्छन् । उनलाई एक गैरसरकारी संस्थाले ह्वील चियर सहयोग गर्यो । त्यस लगत्तै उनी व्यापारमा फर्किए ।
‘दुईवटै खुट्टा गुमेपछि महिला विकास कार्यालय विराटनगरले निलो कार्ड दियो’, गिरीले भने, ‘निलो कार्डले भत्ता पाइँदैन भन्ने थाहा पाएपछि उतै फालिँदिए ।’
दक्षिण मोरङको सीमावर्ती बजारमा उनी तरकारीको व्यापार गर्छन् । बजार नभएको दिन नजिकैको आमबारी बजारको गुद्रीमा तरकारी फिजाउँछन् र व्यापार थाल्छन् ।
उनको दैनिक व्यापार ४/५ हजारसम्म हुने गर्छ । उनी मौसम अनुकूलका तरकारी व्यापार गर्छन् । तरकारी व्यापारबाट दैनिक ५/६ सय रुपैयाँ नाफा हुने गिरी बताउँछन् ।
भारतीय सीमावर्ती गाउँ कटघरामा बस्दै आएका गिरी भारतीय बजारबाट तरकारी ल्याएर नेपाली बजारमा बिक्री गर्छन् । ह्वील चियरमा ओहोरदोहोर गर्ने भएकाले उनलाई नत भारतीय प्रहरीले दुख दिन्छ, नत नेपाल प्रहरीले नै ।
प्रहरीले आफूलाई भन्सार छुट दियो भन्दैमा घरायसी सामानबाहेक अन्य वस्तु केही ल्याउने नगरेको गिरी बताउँछन् ।
सामान्य अपाङ्गता भएका व्यक्तिहरु पनि राज्यसँग रातो कार्ड लिएर भत्ता लिने गर्छन् । तर दुकै खुट्टा गुमाएको २५ वर्ष बितिसक्दा पनि उनले रातो कार्ड पाएका छैनन् ।
रातो कार्ड पाउनका लागि गिरीले धेरै नेताहरुसँग गुहार पनि गरे। तर केही पार नलागेको उनले बताए । गिरी भन्छन्,’ एउटा खुट्टा गुमाएका, सामान्य दृष्टिविहीन र एउटा हात गुमाएकासँग रातो कार्ड भएको प्रमाण जुटाउँदा पनि आफूले रातो कार्ड पाएको छैन् । ‘
